Το Χωριό Πάναγρα

panagra-eikona

Aμιγές ελληνικό χωριό της επαρχίας Κερύνειας, περί τα 24 χιλιόμετρα δυτικά της πόλης της Κερύνειας. Βρίσκεται στην κατεχόμενη από το 1974 από τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής περιοχή της Κύπρου. Περί το ένα χιλιόμετρο βόρεια του χωριού και μέσα στα διοικητικά του όρια βρίσκεται ο οικισμός Κρέμμημα του Καμήλου.

Τα Πάναγρα είναι κτισμένα κοντά στη δυτική όχθη του χειμάρρου Παλιόμυλος-Πάναγρα, σε μέσο υψόμετρο 40 μέτρων. Το υψόμετρο της περιοχής ποικίλλει και κυμαίνεται μεταξύ 40 και 220 μέτρων.

Τα Πάναγρα δέχονται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 460 χιλιοστόμετρα. Στην περιοχή τους καλλιεργούντο, πριν από την τουρκική εισβολή του 1974, οι ξερικές καλλιέργειες των σιτηρών, των ελιών και των χαρουπιών. Αρκετή έκταση του χωριού καταλαμβανόταν από άγρια φυσική βλάστηση.

Οι κάτοικοι ήταν εργατικοί και φιλήσυχοι και ασχολούνταν με την γεωργία και την κτηνοτροφία.

Από συγκοινωνιακής απόψης, από τα Πάναγρα διερχόταν ο δρόμος Λευκωσίας-Μύρτου-Κερύνειας, που συνδέει το χωριό με τα δύο αστικά κέντρα. Μέσω του δρόμου αυτού συνδέεται στα νότια με το χωριό Μύρτου και στα βορειοανατολικά με την Βασίλεια και την Λάπηθο.

Στο χωριό το 1973 κατοικούσαν 96 κάτοικοι.

Το χωριό αναφέρεται και σημειώνεται από αρχαιοτάτων χρόνων σε συγράμματα, η δε ονομασία του παραπέμπει σε μακρά ιστορική πορεία που ξεκινά από την Αρχαιότητα.

Υποστηρίχθηκαν από διάφορους μελετητές ποικίλες εκδοχές για την ονομασία του χωριού. Μερικοί υποστήριξαν ότι προήλθε από τις λέξεις πάνω αγρός. Άλλοι, από το παν-άγρια (άρκα),λόγω της επιβλητικότητας του τοπίου στην περιοχή ολόγυρα. Εν τούτοις, φαίνεται ότι το χωριό διασώζει το όνομα αρχαίας πόλης της Κύπρου.

Πράγματι, στις αρχαίες φιλολογικές πηγές μνημονεύεται κυπριακή πόλη με την ονομασία Πάνακρον.

Στην περιοχή των Πανάγρων πάντως, κατοικούσαν άνθρωποι από τα αρχαιότατα Προϊστορικά χρόνια, όπως αποδεικνύεται από την ύπαρξη αρχαιολογικού χώρου της Ύστερης εποχής του Χαλκού.

Τα Πάναγρα ευρίσκονται σε ένα ωραιότατο φυσικό περιβάλλον και περιτριγυρίζονται από υψώματα. Τα Πάναγρα αποτελούν μία των πλέον στρατηγικών διαβάσεων της οροσειράς του Πενταδακτύλου. Άλλη θαυμάσια τοποθεσία κοντά στα Πάναγρα είναι ο γνωστός και ενδιαφέρων Ατόκρεμμος. Γενικά η περιοχή των Πανάγρων χαρακτηρίζεται και από πολύ ενδιαφέρουσα χλωρίδα που περιλαμβάνει και την μοναδική τουλίπα των Πανάγρων.

Στα Πάναγρα υπήρχε και υπάρχει η εκκλησία του Αποστόλου Ανδρέα όπου κάθε χρόνο στις 30 Νοεμβρίου γιορταζόταν με λαμπρότητα η μνήμη του Αγίου. Επίσης στα όρια της κοινότητας ευρίσκεται και το ξωκλήση του Αγίου Γεωργίου.

Υπήρχε επίσης Δημοτικό σχολείο όπου φοιτούσαν μέχρι το 1973 πέραν των 20 μαθητών. Αξίζει να σημειωθεί ότι το σχολείο κάποιες φορές φιλοξενούσε και μαθητές από χωριά της περιοχής. Ελάχιστη τιμή είναι η αναφορά στους διατελέσαντες δασκάλους του χωριού όπως οι Επαμεινώνδας, Απόστολος Καρατζιάς και Γρηγόριος Γρηγοριάδης.

Σε απόσταση μικρότερη των δύο χιλιομέτρων από τα όρια του χωριού βρίσκεται η θάλασσα με την ονομασία ΄Αμμοι των Πανάγρων. Ο συνδυασμός βουνού και θάλασσας δημιουργούσε ένα εξαιρετικό περιβάλλο όχι μόνο για τους κατοίκους του χωριού, αλλά και για αρκετούς επισκέπτες.

Οι συνέπειες από την Τουρκική εισβολή ήταν να εκτοπισθούν όλοι οι ΄Ελληνες κάτοικοι της κοινότητας. Έκτοτε οι Τουρκικές δυνάμεις κατοχής και η παράνομη κατοχική διοίκηση εμποδίζουν την επιστροφή τους.

Δείτε τους κατοίκους του χωριού κατά την ημέρα της εισβολής στις 20 Ιουλίου 1974.

Το Κοινοτικό Συμβούλιο του χωριού που προέκυψε από τις επόμενες εκλογές κατεχόμενων χωριών που έγιναν τον Δεκέμβριο 2016 είναι το πιο κάτω:

  1. Μιχαλάκης Αλεξάνδρου, Κοινοτάρχης
  2. Γεώργιος Ελευθερίου, Αναπλ. Κοινοτάρχης
  3. Αντώνης Αντωνίου, Μέλος
  4. Χαράλαμπος Αντωνίου, Μέλος
  5. Γεώργιος Ιωάννου, Μέλος.

Το Κοινοτικό Συμβούλιο του χωριού που προέκυψε από τις επόμενες εκλογές κατεχόμενων χωριών που έγιναν το 2011 είναι το πιο κάτω:

  1. Κλεάνθης Χριστοφόρου, Κοινοτάρχης
  2. Βασίλης Ανδρέου, Αναπλ. Κοινοτάρχης
  3. Μιχαλάκης Αλεξάνδρου, Μέλος
  4. Γεώργιος Ελευθερίου, Μέλος
  5. Χαράλαμπος Αντωνίου, Μέλος.

Το Κοινοτικό Συμβούλιο του χωριού που προέκυψε από τις πρώτες εκλογές κατεχόμενων χωριών που έγιναν τον Δεκέμβριο του 2006 είναι το πιο κάτω:

  1. Κλεάνθης Χριστοφόρου, Κοινοτάρχης
  2. Βασίλης Ανδρέου, Αναπλ. Κοινοτάρχης
  3. Μιχαλάκης Αλεξάνδρου, Μέλος
  4. Γεώργιος Ελευθερίου, Μέλος
  5. Γιαννούλα Χριστοφόρου, Μέλος.